Tussen wandtapijten en schilderen: de textielkunst van Les Monseigneurs | Sabato

2021-11-22 14:18:30 By : Mr. Robin Huang

Thomas Renwart, alias Les Monseigneurs, rolt niet zomaar van de ene tentoonstelling naar de andere met zijn artistieke wandtapijten. Hij won onlangs ook twee van de 17 Henry Van de Velde Awards.

En de prijs gaat naar... Thomas Renwart, alias Les Monseigneurs. Vorige week won de Gentse kunstenaar niet één, maar twee Henry Van de Velde Awards met zijn wandtapijten. Een hoogtepunt in zijn vroege carrière. Of moeten we zeggen: een van de hoogtepunten? Sinds zijn afstuderen anderhalf jaar geleden exposeerde hij zijn traditionele wandtapijten met grote bloemen, insecten of fantasiefiguren in New York en Berlijn, op de Triënnale van Milaan, op de Dutch Design Week in Eindhoven en op Interieur Kortrijk.

Ook mocht hij zijn wandtapijten ophangen in C-Mine, Knokke en het Design Museum Gent. Vorig jaar won de 25-jarige de BKRK Award. En volgende week publiceert hij het boek 'Comme si de rien n'était'. Geen 'best of'-catalogus, maar eerder een kleurrijke bloemlezing, een duik in zijn unieke beeldtaal.

We ontmoeten Renwart in zijn atelier: een kloostercel in het 17de-eeuwse Gentse begijnhof. Net als in zijn boek kunnen we hier ook een beetje in zijn hoofd kijken. Op de vloer en aan de muur spotten we – hoe kan het ook anders – tapijten.

Overal zijn schetsen, vellen waarop teksten zijn gekrast en droogbloemen. Aan het plafond hangt een zelfgemaakte lamp in de vorm van een sneeuwklokje. 'Een prototype voor een solotentoonstelling dit najaar waarvoor ik ruimtelijk werk ga maken', zegt Renwart.

Ook veel boeken van de legendarische Franse uitgeverij Gallimard. 'Literatuur is heel belangrijk voor mij. Als kind leerde mijn moeder me Proust en Baudelaire lezen. Baudelaire's gedichtenbundel 'Les fleurs du mal' heeft me zeker iets achtergelaten', lacht Renwart, die perfect tweetalig is. 'Ik lees en schrijf altijd in het Frans. Die taal is rijker en meer gelaagd. Het is precies die ambiguïteit die ik zoek in mijn werk. Neem de relatie tussen 'songe' en 'mensonge'. Zoiets bestaat in het Nederlands niet tussen de woorden 'droom' en 'leugen'.'

Lees ook | De comeback van staal als interieurmateriaal

Een ander essentieel element in het werk van Les Monseigneurs is ambacht. Het is geen toeval dat Renwart scoorde in de categorie 'ambacht' op de Henry Van de Velde Awards. Hij won de prijs samen met Verilin, een Belgische weverij gespecialiseerd in jacquard. Samen ontwikkelden ze een serie linnen wandtapijten.

'Er hangt nog te vaak een doe-het-zelf-sfeer rond het ambacht. Het is tijd voor een echte emancipatie', zegt Renwart, die aanvankelijk mode studeerde aan de kunstacademie. Maar omdat hij dat niet graag deed, ging hij zich specialiseren in textielontwerp. Een goede tweede keus.

'Toen ik tijdens mijn studie jacquardweven ontdekte, was ik meteen verkocht. Dat is schilderen, maar dan met een weefgetouw. Ik hou ook van de onderlinge afhankelijkheid. Mens en machine kunnen niet zonder elkaar. En als je de techniek helemaal onder de knie hebt, kun je ermee spelen.'

Verilin weeft zijn tapijten computergestuurd met fotografische precisie, maar Renwart weeft en borduurt ook met de hand. 'Tijdens de eerste lockdown belandde ik met covid in het ziekenhuis. Tijdens mijn herstelweken leerde ik quilts maken. Eerst als tijdverdrijf, maar later heb ik er ook kunstwerken mee gemaakt', zegt Renwart, die zichzelf omschrijft als kunstenaar. Het tapijt, de quilt of het borduurwerk is zijn canvas.

'Covid heeft mij als persoon veranderd. Het was een verpletterende confrontatie met mijn eigen eindigheid. Sindsdien heb ik alles veel meer in perspectief geplaatst. Dit veranderde ook mijn visie op het kunstenaarschap. Ik doe geen negen tot vijf dagen, maar voor mij is het een dagelijkse bezigheid zoals iedereen.'

'Kunst is een ambacht dat je kunt leren, zoals een bakker of een slager. Met je handen en een paar ingrediënten maak je een genotsproduct. Ik gebruik verf, garen en weefgetouwen, bakkerswater, meel en ovens. Maar de essentie is hetzelfde: je maakt iets dat je wilt delen.'

Hoewel Les Monseigneurs pas officieel van start ging in de zomer van 2019, werd het zaadje een jaar eerder geplant. Daarna ontmoette Renwart zijn medestudent Victor Verhelst, grafisch ontwerper, aan de Luca School of Arts in Gent. Ze deden samen verschillende projecten en richtten Les Monseigneurs op na hun afstuderen. Ondertussen is alleen Renwart nog betrokken bij Les Monseigneurs. Die periode sluit hij als duo af met zijn nieuwe boek.

De 130 pagina's bevatten niet alleen een essay, maar vooral spontane collages van snapshots, psychedelische patronen van vlinders en bloemen, botanische tekeningen, studiobeelden, tekstfragmenten en kunsthistorische referenties. Zelf noemt hij het een 'cahier intime'. Een kijkje in het hoofd van zijn kunstenaar, om zo te zeggen.

'De uitdrukking 'Comme si de rien n'était' was het uitgangspunt voor dit boek en werd later de titel. Niet zeggen wat er is gebeurd of wat je dwarszit: daar gaat het om. Dat is precies wat ik de afgelopen maanden heb ervaren. Ik raakte niet alleen besmet met het coronavirus, maar ik maakte het ook uit met mijn partner en ging solo verder als Les Monseigneurs.'

'Ik ben in de zomer gecrasht', zegt Renwart. 'Dit boek is intiem en autobiografisch, omdat het een einde maakt aan die intense periode. Het is een statement, een zoektocht naar een nieuwe eigen taal. Er is respect voor het verleden, het bevat werken uit het verleden. Maar ik ben vooral enthousiast over de toekomst.

Door de brand in Bozar zal de tentoonstelling met alle Henry Van de Velde winnaars op een later tijdstip plaatsvinden. De tentoonstelling is online te bekijken via henryvandevelde.be

Het boek 'Comme si de rien n'était' (met inleidende tekst van Anne-Françoise Moyson) verschijnt op 13 februari bij MER. Papieren Kunsthalle, 39 euro.

Het werk van Les Monseigneurs is tot 21 februari te zien in 'Kleureyck' in het Design Museum Gent. Op 7 maart opent zijn solotentoonstelling 'Partir dans la nuit' in Claessens Canvas in Waregem, een 'extra muros' tentoonstelling van Bruthaus Gallery.